سحابی گیتار. تپ‌اختر PSR B2224+65 با سرعت ۵/۸ میلیون کیلومتر بر ساعت در میان فضا حرکت می‌کند و سریع‌ترین حرکت خطی شناخته‌شده را در میان ستاره‌های عالم دارد. حرکت سریع این ستاره در میان گازهای میان‌ستاره‌ای موج‌ضربه‌ای را به‌صورت سحابی در فضا ایجاد کرده که شبیه گیتار است. این عکس با فیلتر هیدروژن-آلفای نصب‌شده بر تلسکوپ ۲۰۰ اینچی هیل بر فراز کوهستان پالومار کالیفرنیا گرفته شده است.

براین گنسلر

ترجمه: شادی حامدی آزاد

(۹) سریع‌ترین ستاره‌ی شناخته‌شده

ستاره‌های نوترونی  رکورددار پُرسرعت‌ترین حرکت ستاره‌ای هستند. اگر انفجارهای ابرنواختری کاملاً کروی و متقارن بودند، بقایای انفجار به‌صورت مساوی و متقارن در همه‌ی جهت‌ها پرتاب می‌شدند و ستاره‌ی نوترونیِ متولدشده از دل ستاره‌ی منفجرشده بی‌حرکت در مرکز این رویداد باقی می‌ماند.

اما بنا به علت‌هایی، که هنوز برای فهم‌شان تلاش می‌کنیم، این انفجارها اغلب نامتقارن هستند؛ یعنی مواد حاصل از انفجار در برخی جهت‌ها سریع‌تر از جهت‌های دیگر پرتاب می‌شوند. حتی اگر این بی‌تقارنی کوچک باشد، انرژی انفجاری آن‌قدر عظیم است که وقتی ماده با سرعت زیاد در یک جهت فوران می‌کند، ستاره‌ی نوترونیِ تازه‌متولدشده هم در جهت خلاف و با سرعتی بی‌نهایت زیاد پرتاب می‌شود.

این ستاره‌ می‌تواند فاصله‌ی تهران-شیراز را در نیم‌ثانیه و فاصله‌ی زمین-ماه را در ۴ دقیقه طی کند!

سریع‌ترین ستاره‌ی نوترونی شناخته‌شده، و درواقع سریع‌‌ترین ستاره‌ی شناخته‌شده از هر نوع، PSR B2224+65 نام دارد و در فاصله‌ی تقریبی ۶۰۰۰ سال نوری از ما در صورت فلکی قیفاووس قرار دارد. سرعت چرخش این ستاره به دور خودش نسبتاً آرام و ۱/۵ بار در هر ثانیه است، اما کمبود سرعت چرخش را در سرعت حرکت خطی خود جبران کرده است. اگر فاصله‌ی تخمینی برای این ستاره درست باشد، سرعت حرکت آن در فضا مقدار فوق‌العاده زیاد ۵/۸ میلیون کیلومتر در ساعت است. این یعنی ۴۷۰۰ برابر سرعت صوت در جوّ زمین، ۵۰ برابر سرعت حرکت مداری زمین به دور خورشید، و تقریباً دو برابر سرعت جمعیت تازه‌کشف‌شده‌ای از ستاره‌های فوق‌پُرسرعت که به‌سبب رویارویی با سیاه‌چاله‌ی مرکزی اَبَرپُرجرم راه‌شیریْ از کهکشان بیرون رانده شده‌اند. ستاره‌ی PSR B2224+65 می‌تواند فاصله‌ی تهران-شیراز را در نیم ثانیه و فاصله‌ی زمین-ماه را در ۴ دقیقه طی کند!

منبع: canot.ir